Nertas
Coriaria myrtifolia
Coriariaceae
Àutri noum : Redo, Rouedo, Róudou, Redou, Ebriago.
Noms en français : Corroyère, Redoul.
Descripcioun :Lou nertas o róudou es un aubret que trachis sus lou limas en ribo d'aigo. Se recounèis à si fueio óupousado, óuvalo, un pau pounchudo e de 3 à 6 cm de long. Li fru (pentakène) negre an un aspèt bèn particulié.
Usanço :D'ùni se soun engana emé li fru que dounon un pau d'èr is amouro. A passa tèms èro poussible de n'en mourri. La planto caup de couriamirtino qu'a d'efèt proche de l'estrichino, adounc forço dangerouso (tambèn pèr li bèsti). Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coriaria
Famiho : Coriariaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Ribiero
- Camin de ferre
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterranenco
Ref. sc. : Coriaria myrtifolia L., 1753
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )